Ο εγκλωβισμός της Ελλάδας στο ευρώ, στο χρέος και στα μνημόνια, με τη μετατροπή της σε προτεκτοράτο, είναι δεδομένος – ενώ το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλα οικονομικά προβλήματα στην Ισπανία και κατ’ επέκταση στην Ευρωζώνη.
«Τα κράτη μπορούν να διακηρύσσουν την εθνική τους ανεξαρτησία. Εν τούτοις, όταν δεν έχουν πρόσβαση στις χρηματαγορές, η ανεξαρτησία είναι μία δαπανηρή, ανόητη ουτοπία. Κυρίαρχος και ανεξάρτητος είναι μόνο εκείνος που διαθέτει πιστοληπτική ικανότητα, αυτός που είναι αξιόχρεος ή δεν έχει ανάγκη να δανειστεί«.
Άρθρο
Η πικρή αλήθεια για την Ελλάδα είναι η απομόνωση της από τις χρηματαγορές – η αδυναμία της να εκδώσει ομόλογα και να δανειστεί με βιώσιμα επιτόκια, η οποία οφείλεται στο τεράστιο δημόσιο χρέος της (από τους επενδυτές τοποθετείται στην ίδια μοίρα με το Ιράκ και με την Αργεντινή). Κάτι ανάλογο ισχύει για το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό του ιδιωτικού της τομέα, το οποίο είναι επίσης αναξιόχρεο – οπότε, ακόμη και αν οι τράπεζες είχαν τη δυνατότητα να προσφέρουν δάνεια, δεν θα διενεργούνταν εγχώριες επενδύσεις, αφού υπάρχουν ελάχιστοι αξιόχρεοι οφειλέτες.
Ως εκ τούτου τόσο η Ελλάδα ως κράτος, όσο και οι Έλληνες ως άτομα δεν είναι κυρίαρχοι και ανεξάρτητοι – οπότε η μεν Ελλάδα είναι προτεκτοράτο και δεν έχει κανένα νόημα να επικαλείται το Σύνταγμα της, ενώ οι δε Έλληνες σκλάβοι χρέους, με μηδενικά δικαιώματα. Όλα τα υπόλοιπα είναι ουτοπικά, ψευδαισθησιακά, εντελώς εκτός πραγματικότητας – ενώ ένα κράτος που ευρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση μπορεί να ανακτήσει την εθνική του κυριαρχία με τους εξής τρόπους:
(α) Παράγοντας πλεονάσματα στον προϋπολογισμό του, τα οποία πείθουν τις αγορές ότι είναι σε θέση να εξυπηρετεί τις υφιστάμενες υποχρεώσεις του και τα νέα δάνεια που συνάπτει – κάτι που επιτυγχάνεται με την αύξηση των φόρων, με τη μείωση των δαπανών του, με την πώληση των περιουσιακών του στοιχείων, με τη μεγαλύτερη κερδοφορία των δημοσίων επιχειρήσεων ή με τη βιώσιμη άνοδο του ρυθμού ανάπτυξης.
Παράλληλα, οφείλει να εξασφαλίζει ένα πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, έτσι ώστε να μειώνονται τα συνολικά, δημόσια και ιδιωτικά, εξωτερικά χρέη του – γεγονός που απαιτεί μία ισχυρή ανταγωνιστικότητα εκ μέρους του, η οποία του επιτρέπει να αυξήσει τις εξαγωγές μειώνοντας ταυτόχρονα τις εισαγωγές του (=αντικαθιστώντας τες με αγαθά και υπηρεσίες που παράγει το ίδιο).
(β) Χρεοκοπώντας, αθετώντας δηλαδή την εξυπηρέτηση των χρεών του, έτσι ώστε να έλθει σε συμφωνία με τους πιστωτές του για τη διαγραφή ενός μεγάλου μέρους τους – κάτι που προϋποθέτει ένα δικό του νόμισμα, καθώς επίσης μία δική του κεντρική τράπεζα, η οποία να εξασφαλίζει τη εσωτερική χρηματοδότηση του εκδίδοντας χρήματα και άρα χρέος. Παράλληλα εθνικοποιημένες εμπορικές τράπεζες, οι οποίες παράγουν χρήματα με την παροχή δανείων (ανάλυση) και εξασφαλίζουν τις καταθέσεις των ιδιωτών – ενώ δίνουν τη δυνατότητα διακανονισμού του ιδιωτικού χρέους (διαγραφές, επιμηκύνσεις κλπ.), έτσι ώστε να ανακτηθεί η πιστοληπτική ικανότητα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.
Περαιτέρω, είναι φανερό πως με την πολιτική των μνημονίων στην Ελλάδα επιδιώκεται η πρώτη λύση, η οποία όμως είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί – αφού η κλιμάκωση των φόρων και η μείωση των κρατικών δαπανών εμποδίζουν την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την άνοδο της ανταγωνιστικότητας, ενώ έχουν όρια που ήδη ξεπεράσθηκαν όπως τεκμηριώνεται από τα κόκκινα δάνεια, από την αύξηση των χρεών των ιδιωτών απέναντι στο κράτος κοκ.
Όσον αφορά τη δεύτερη λύση, την οποία υιοθέτησε η Αργεντινή με σχετική επιτυχία, στην περίπτωση της Ελλάδας δεν είναι εφικτή – επειδή δεν έχει ούτε ένα δικό της νόμισμα, ούτε μία δική της κεντρική τράπεζα. Εκτός αυτού μετά την υπογραφή του PSI, με το οποίο δόθηκε η χαριστική βολή στη χώρα αφού τότε κλείστηκε κυριολεκτικά στη φυλακή, δεν έχει τη δυνατότητα μετατροπής των χρεών της σε δραχμές, ενώ έχει υποθηκεύσει τα πάντα – οπότε τυχόν επιστροφή της στο εθνικό νόμισμα θα καθιστούσε αδύνατη την πληρωμή των εξωτερικών, δημοσίων και ιδιωτικών χρεών της σε ευρώ.
Η Ελλάδα θα μπορούσε βέβαια να χρεοκοπήσει εντός της Ευρωζώνης – εκδίδοντας εν πρώτοις ένα παράλληλο νόμισμα και εθνικοποιώντας την κεντρική της τράπεζα, καθώς επίσης τις εμπορικές, εάν η ΕΚΤ σταματούσε, παράνομα φυσικά, τη χρηματοδότηση της. Η δυνατότητα της όμως αυτή ουσιαστικά «κάηκε» στις αρχές του 2015, με τα λάθη που την οδήγησαν στην ήττα κατά κράτος του τρίτου μνημονίου – οπότε είναι πλέον εγκλωβισμένη στο ευρώ, στο χρέος και στα μνημόνια.
Επομένως το μόνο που της απομένει, εάν θέλει να διατηρήσει κάπως την εθνική της αξιοπρέπεια, είναι η ήπια ρήξη που πρότεινε ο κ. Οικονόμου (ανάλυση) – ελπίζοντας πως θα αλλάξουν κάποια στιγμή οι διεθνείς συνθήκες, ιδίως η στάση των Η.Π.Α. απέναντι στη Γερμανία ή/και θα οδηγηθεί η Ευρωζώνη στη διάλυση της.
Το δημοψήφισμα της Καταλονίας
Εκτός τώρα από την Ιταλία, η οποία θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα εξόδου από την Ευρωζώνη μετά τις εκλογές του 2018, εάν φυσικά κέρδιζαν τα κόμματα που επιθυμούν την υιοθέτηση της λιρέτας (αν και υποχωρούν τα ποσοστά τους, οπότε ορισμένα τοποθετούνται υπέρ ενός παράλληλου νομίσματος), υπάρχει επίσης πρόβλημα με την Ισπανία – τα χρέη της οποίας έχουν σχεδόν τετραπλασιαστεί λόγω των ελλειμμάτων της (γράφημα), η ανεργία παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, οι τράπεζες είναι προβληματικές, ενώ η βιομηχανική της παραγωγή έχει μειωθεί περισσότερο (-23%) ακόμη και από την Ελλάδα (-21%).
Επεξήγηση γραφήματος: Εξέλιξη των ελλειμμάτων της Ισπανίας
(μπλε στήλες, αριστερή κάθετος), σε σχέση με το δημόσιο χρέος της
(διακεκομμένη γραμμή, δεξιά κάθετος).
Επί πλέον, πλησιάζει το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας (1η Οκτωβρίου) – η οποία στα τέλη του 2016 είχε πληθυσμό 7,5 εκ., είναι η δεύτερη πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή μετά την Ανδαλουσία, ενώ διαθέτει το υψηλότερο ΑΕΠ στη χώρα (212 δις € ή το 19% του συνολικού ΑΕΠ της Ισπανίας). Το δημοψήφισμα δεν είναι βέβαια συνταγματικό κατά την άποψη της κυβέρνησης και των περισσοτέρων κομμάτων, ενώ οι επιχειρήσεις της περιοχής είναι αρνητικές στη διεξαγωγή του – επειδή το 42% των εμπορευμάτων και υπηρεσιών τους πωλούνται στην υπόλοιπη Ισπανία, με την οποία ο όγκος των συναλλαγών τους είναι μεγαλύτερος από ότι με την υπόλοιπη Ευρωζώνη.
Εν τούτοις δεν τοποθετούνται ανοιχτά εναντίον, γνωρίζοντας τα προβλήματα που αντιμετώπισε η παραγωγός σαμπάνιας FREIXENET – ο ιδιοκτήτης της οποίας είχε προειδοποιήσει δημόσια για τους μεγάλους κινδύνους της ενδεχόμενης ανεξαρτησίας της Καταλονίας, στο μη δεσμευτικό δημοψήφισμα που διενεργήθηκε στις 9 Νοεμβρίου του 2014, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν οι πωλήσεις της εταιρείας του, αφού την απέφευγαν οι οπαδοί της ανεξαρτησίας. Οι επιχειρήσεις ανησυχούν επίσης για το εμπόριο τους με την Ευρωζώνη – αφού κανένας δεν γνωρίζει εάν μία ανεξάρτητη Καταλονία θα ήταν αυτόματα μέλος της νομισματικής ένωσης.
Τέλος, το πρόβλημα της Καταλονίας (χάρτης) είναι το ότι, εισπράττει ένα μικρό μόνο μέρος των φόρων που εμβάζει στην κεντρική κυβέρνηση της χώρας – χωρίς να δίνει σημασία στο ότι, τα συνταξιοδοτικά της ταμεία έχουν ένα ετήσιο έλλειμμα της τάξης των 5 δις €, για την εξυπηρέτηση του οποίου τη βοηθάει η Μαδρίτη.
Εκτός αυτού το χρέος της περιοχής είναι σχετικά υψηλό, στα 70 δις €, ενώ χρηματοδοτείται κατά 50% από την κεντρική κυβέρνηση – μεγέθη όμως που δεν ενδιαφέρουν καθόλου τους οπαδούς της ανεξαρτησίας της, οι οποίοι έχουν μόνο πολιτικά (εθνικά) κριτήρια.
Όπως και να είναι, προβλέπεται πως το δημοψήφισμα θα πρέπει να εφαρμοσθεί εντός 48 ωρών μετά τη διεξαγωγή του – όπου στην περίπτωση που κερδίσει το ΝΑΙ θα ακολουθήσει η διακήρυξη της ανεξαρτησίας της περιοχής, ενώ εάν υπερισχύσει το ΟΧΙ θα διεξαχθούν πρόωρες τοπικές εκλογές.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, ο μοναδικός επιτυχημένος διαχωρισμός ήταν αυτός της Τσεχίας από τη Σλοβακία το 1993, ο οποίος βασίσθηκε σε οικονομικά κριτήρια – κάτι που δεν φαίνεται να συμβαίνει με την Καταλονία όπου, τυχόν θετική έκβαση του δημοψηφίσματος, θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγάλα οικονομικά προβλήματα στην Ισπανία.
Μεταξύ άλλων δεν δίνεται η απαιτούμενη σημασία στο γεγονός ότι, οι αγορές δεν θα συμφωνούσαν να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν το 100% των χρεών της Ισπανίας, με 19% μικρότερο ΑΕΠ ή με λιγότερους φορολογούμενους κατά 7,5 εκ. – ενώ δεν είναι βέβαιο πως θα δάνειζαν μία ανεξάρτητη Καταλονία με 70 δις € χρέη, η οποία κανένας δεν γνωρίζει εάν θα παρέμενε μέλος της Ευρωζώνης, ποιές προοπτικές ανάπτυξης θα είχε κοκ.
Σε κάθε περίπτωση, καλώς ή κακώς, η ανεξαρτησία και η ελευθερία ανθρώπων ή κρατών είναι συνδεδεμένες με τα χρήματα, καθώς επίσης με τις ανάγκες που θέλουν να καλύψουν – από τις οποίες εξαρτώνται ασφαλώς τα χρήματα που έχουν ανάγκη. Στα πλαίσια αυτά οι Ρώσοι, για παράδειγμα, ήταν πρόθυμοι να περιορίσουν τις ανάγκες και το βιοτικό τους επίπεδο για να διατηρήσουν την εθνική τους κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την ελευθερία τους, δεχόμενοι την επίθεση της Δύσης – ενώ πιστεύουμε πως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει με τους Έλληνες, οπότε δεν υπάρχει ρεαλιστικός τρόπος για να ξεφύγουν από την παγίδα, στην οποία έχουν οδηγηθεί.
Analyst Team
Πηγή : http://www.analyst.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου